cover
Lily, a bright and cheerful six-year-old girl, playing with colorful blocks and crayons on a table
Si Lily usa ka buotan ug malipayong bata. Ganahan siya magduwa ug mag-drawing, apan kasagaran makalimot siya sa paggamit sa matinahuron nga mga pulong. Moingon lang siya, “Ihatag na” o “Gusto ko og juice” nga walay “palihug” ug “salamat.”
Lily reaching for blocks on a table in Miss Rosa's classroom, while other children ask politely for their turns
Sa klasrum ni Ma’am Rosa, ang tanang bata nagkat-on sa pagpanghatag ug pagkamanggihatagon. “Pwede ko makasulay sa mga bloke, palihug?” pangutana sa ubang bata. Apan si Lily, kuhaon lang diretso ang gusto niya nga wala mangutana.
Sam handing her favorite book to Lily, who looks at it silently, while Sam frowns slightly
Gipaambit ni Sam ang iyang paboritong libro kang Lily sa oras sa pagbasa. Pagkahuman ni Lily, iyang gibalik nga wala’y gisulti. Naguol si Sam kay wala man lang nagpasalamat si Lily.
Miss Rosa, a 31-year-old woman, gently talking to a confused Lily at the art table filled with crayons
Nakita ni Ma’am Rosa nga gikuha lang ni Lily ang mga krayola sa lamesa. “Lily, naa kay nakalimtan isulti?” pangutana niya nga malumo. Nalibog si Lily ug nag-iling-iling sa ulo. “Ang magic nga mga pulong makatabang nato nga magpakita og respeto sa uban,” pagpahayag ni Ma’am Rosa.
Lily with tears in her eyes, standing alone at recess, while Sam walks away in the background
Sa oras sa recess, giimbitar ni Lily si Sam nga magduwa og dakop. Nagpabaga si Sam nga wala nakadungog ug nilakaw palayo. Gisubli ni Lily sa mas kusog nga tingog, apan wala gihapon siya tagda. Nahadlok si Lily nga murag wala siya makita, ug misulob ang iyang mata sa luha.
Miss Rosa sitting with a sad Lily on a bench, discussing how it feels when someone doesn't listen
Nakita ni Ma’am Rosa si Lily nga naglingkod ra sa bangko. “Dili gusto si Sam makigduwa nako,” ingon ni Lily nga masulub-on. “Unsay imong bation ug dili ka pansinon sa uban?” pangutana ni Ma’am Rosa. Nagpahuna-huna si Lily ug miingon sa hinay nga tingog, “Dili ko gusto.”
Miss Rosa explaining the importance of 'please' and 'thank you' to an attentive Lily
“Adunay espesyal nga mga pulong nga makatabang nga makapabati og respeto ang uban,” ingon ni Ma’am Rosa. “‘Palihug’ nagpasabot nga nangayo ka og tarong, ug ‘salamat’ nagpakita nga kabalo ka mo-appreciate.” Nidako ang mata ni Lily sa iyang pag-realize nga kini diay ang iyang kalimtan permi.
Lily smiling and asking Sam for a blue crayon, Sam surprised and handing it over
Pagkasunod adlaw, niginhawa og lawom si Lily una siya misulti. “Pwede ko manghulam sa blue nga krayola, palihug?” hinay ug tarong niyang pangutana kang Sam. Paghatag ni Sam, nismile si Lily ug miingon, “Salamat!” Natingala ug nalipay si Sam sa iyang gibati.
Lily sitting next to Sam at lunch, softly apologizing for not saying thank you earlier
Sa panihapon, milingkod si Lily tapad kang Sam nga medyo gikulbaan. “Pasensya na kay wala ko nakaingon og salamat sa imoha gahapon,” hinay niyang sulti. “Nindot kaayo to nga istorya ug nagpasalamat ko nga gi-share nimo 'to sa ako.”
Sam and Lily giggling together, holding a book and ready to read
Nismile si Sam sa pasaylo ni Lily. “Ganahan ka mobasa og laing libro? Tara mubasa ta ug libro” pangutana ni Sam. “Oo sige! Ganahan kaayo ko ana,” tubag ni Lily, ug nagkatawa silang duha nga malipayong nag-uban.
Lily receiving a sticker from Miss Rosa for saying 'thank you', smiling lunch lady in the background
Lily noticed how people smiled when she used her magic words. Miss Rosa gave her a special sticker when she said "thank you" for snack time. Even the lunch lady seemed happier when Lily said "please" while asking for milk.
Lily helping a new student with 'please' and 'thank you', Miss Rosa watching proudly
Weeks later, Miss Rosa watched proudly as Lily helped a new student learn the magic words. "Please and thank you are like magic," Lily explained. "They make everyone feel good inside." Lily had discovered that the real magic was in how these simple words could build friendship and respect.